Terapia Simontonowska – co to takiego?

Terapia Simontonowska ( TS) jest spójnym programem składającym się z metod i technik poznawczo-behawioralnych o dowiedzionej skuteczności. Jest to terapia oparta na teorii uczenia się – wychodzi z założenia, że wielu (jeśli nie większość) pacjentów onkologicznych posiada niezdrowe przekonania i postawy wobec choroby nowotworowej oraz jej leczenia, które powodują wysoki poziom dystresu emocjonalnego.

Szczególnie niezdrowe przekonania i postawy wobec leczenia onkologicznego mogą prowadzić do niechęci w podejmowaniu leczenia nawet, gdy rokowanie jest pomyślne – w TS formułowanie zdrowych przekonań i postaw wobec leczenia oraz budowanie nadziei pacjenta jest głównym celem interwencji terapeutycznej. Częścią interwencji w TS jest również modyfikacja stylu życia na zdrowszy w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu nowotworu oraz szeroko pojętej profilaktyki.

Wyjątkową cechą charakterystyczną TS jest kształtowanie umiejętności samopomocowych. Z tego względu TS umożliwia osiąganie dobrych wyników przy minimalnych kosztach, a po opanowaniu przez pacjenta podstawowych umiejętności dalsze konsultacje mogą odbywać się telefonicznie lub z wykorzystaniem wideokonferencji. Pozwala to na oddziaływania terapeutyczne i wsparcie pacjenta i jego rodziny niezależnie od etapu choroby czy leczenia i miejsca przebywania pacjenta. Terapia Simontonowska stanowi uzupełnienie leczenia onkologicznego i nie powinna go zastępować.

Skąd się wzięła?

Twórcą TS jest dr O. Carl Simonton (1942-2009) – amerykański lekarz, onkolog-radioterapeuta, jeden z pionierów psychoonkologii. Pod koniec lat sześćdziesiątych Simonton zauważył, że chorzy na raka nie współpracowali z nowym i obiecującym programem radioterapeutycznym i że główną przyczyną braku współpracy z zalecanym programem było poczucie beznadziei. W związku z tym Simonton zaczął stosować wobec pacjentów interwencje psychologiczne i w krótkim czasie zaobserwował znaczące efekty.

Metody i techniki

W ramach oddziaływań psychoedukacyjnych i terapeutycznych w TS stosowane są między innymi następujące techniki: trening relaksacyjny, praca z oddechem, praca z wyobraźnią, niefarmakologiczne metody łagodzenia dolegliwości somatycznych, praca z przekonaniami (Racjonalna Terapia Zachowania), mindfulness, narzędzia dotyczące systemu wsparcia społecznego. Ponadto TS dotyka obszarów tematycznych, które w literaturze przedmiotu wymieniane są jako istotne dla pacjentów onkologicznych oraz korzysta z teorii i metod powszechnie stosowanych w psychologii i psychoterapii. Do zagadnień poruszanych podczas sesji TS należą: radzenie sobie z dystresem, postawy wobec choroby i jej leczenia, komunikacja interpersonalna oraz system wsparcia społecznego, radzenie sobie z trudnymi emocjami (poczucie winy, lęk, uraza, złość, zamartwianie się), radzenie sobie z lękiem przed śmiercią, stresem związanym z przekonaniami duchowymi, filozoficznymi i egzystencjalnymi, rola zabawy i śmiechu w procesie zdrowienia, interwencje dotyczące zmiany stylu życia.

Czy oddziaływania psychoonkologiczne mają sens?

Psychoonkologia jest skuteczna. Potwierdzają to opublikowane badania klinicznie (jest ich minimum 5) dowodzące skuteczności stosowania oddziaływań psychoterapeutycznych, wskazujących, iż objęcie nimi wszystkich pacjentów – bez wcześniejszej indywidualnej diagnozy stanu psychicznego – przyczynia się do lepszego funkcjonowania pacjenta w czasie choroby i leczenia. Trzy ze wspomnianych badań wskazują wartość jak najszybszego (od momentu diagnozy nowotworu) wprowadzania oddziaływań terapeutycznych.

Przede wszystkim jednak zrozumienie i zdobycie umiejętności w TS pozwala na zmianę sposobu myślenia o przebiegu choroby i leczenia. Podczas oddziaływań terapeutycznych pacjenci i ich bliscy uczą się identyfikowania swoich wewnętrznych i zewnętrznych zasobów i ich rozwijania, co równocześnie ułatwia zaangażowanie się w proces leczenia i przyjęcie aktywnej postawy w kształtowaniu swojego stanu psychospołecznego i zachowań zdrowotnych.

( Informacje zaczerpnięte ze strony Fundacji Simontonowskiej - simonton.pl)